TI KOUT JE SOU :

 Yves Déjean

Bibliothèque Centre Culturel Pyepoudre envite w vin fè yon "Ti Kout Je ak li Sou Yves Déjean".

Yves Déjean se yon lenguis ayisyen ki wè jou yon 16 me 1927, nan vil Pòtoprens, kapital peyi D'Ayiti. Li fè etid nan teyoloji avèk filozofi, avan li òdone prèt legliz katolik nan lane 1952.

Soti 1953 rive 1959, li okipe plizyè fonksyon tankou prèt  legliz katolik nan Pòtoprens (depatman lwès peyi D'Ayiti),  Kap-Ayisyen (depatman Nò) avèk Pò Sali (depatman Sid).

Nan lane 1977, Yves DEJEAN fè yon Doktora nan linguistik nan Inivèsite "Indiana" epi yon Mastè nan "ebre biblik". Li te responsab curriculum yon latriye lekòl amerikèn pandan plizyè ane ; epitou li te ansenye nan pi gran Inivèsite peyi Etazini. Nan lane 1986, lè li retounen Ayiti, aprè ranvèsman rejim bout di Duvalier a, li ekri plizyè liv avèk yon kantite atik sou kesyon "lang avèk edikasyon nan peyi D'Ayiti."

Yon lane aprè, an 1987, li fonde «Sant Twa Ti Flè», yon lekòl kote yo t ap ansenye inikman kreyòl la nan lokalite "Fort-Royal", nan vil Ti-Gwav. Depi lè sa a, lenguis Yves DEJEAN konsakre yon bon pati nan vi li avèk tout sa ki gen awè avèk ansèyman lenguistik nan "ENS- Ecole normale Supérieure avèk "FLA- Faculté de Linguistique Appliquée"  Inivèsite Leta peyi d’Ayiti, san bliye dividal konferans li mache bay pasi pala, nan yon kantite enstitisyon nan mond lan.

Avan li mouri nan aprè-midi jedi ki te 29 mas 2018 la, nan  Pòtoprens, a 90 lane, Yves DEJEAN rive ekri plizyè liv avèk yon kantite atik sou yon ansanm kesyon sou "lang avèk edikasyon an Ayiti." Pami latriye pwodiksyon zèv sila yo, nou jwenn tit liv tankou : 

• Comment écrire le créole d’Haïti (1977, 1980) ;
• Ann aprann òtograf kreyòl la (1986) ;
• Alfabetizasyon ak konsyans kritik : kesyon ak repons ;
• Alfabetizasyon san manti, manti san alfabetizasyon (1995) ;
• The native language as a medium of instruction : An issue revisited (1999) ;
• Yon lekòl tèt anba nan yon peyi tèt anba ([2006]-2013) ;
• Notre créole à nous (1993) ;
• The Native Language as a medium of Instruction. An Issue Revised (1999) ;
• Dilemme en Haïti : français en péril ou péril français ? (1975) ;
• Alphabétisation : Mythes et réalités (1997).

Sous konbine : Le Nouvelliste, Wikipédia

Kredi foto: AYIBOPÒS

Nou ba w randevou jedi pwochen pou yon nouvo nimewo.

Posté à 21 oct. 2021